အခန္း(၁) ႏႈတ္ခြန္းဆက္စကား
အခန္း(၂) စာေပအေထာက္အထားမ်ားအရ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုျခင္း
ကုလားဟူသည့္ အေခၚအေ၀ၚႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အေထာက္အထားမရွိသည့္ အယူအဆတစ္ရပ္အေနျဖင့္ ကုလားဟူေသာစကားသည္ ကုလဟူေသာ ပါဠိစကားမွ ဆင္းသက္လာေၾကာင္း သိရျပီး ျမင့္ျမတ္ေသာ အမ်ိဳးအႏြယ္ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။(ကုလပုတၱ-ျမင့္ျမတ္ေသာအမ်ိဳးအႏြယ္မွ ဆင္းသက္လာေသာ သား) အဆိုပါအေခၚအေ၀ၚအား ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေရွးဦး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မြန္၊ဗမာ၊ရခိုင္၊ရွမ္း၊ကရင္ စသည့္မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားမွ အိႏိၵယတိုက္ငယ္မွ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားအား ေခၚေ၀ၚၾကသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္တိုင္ အိႏိၵယတိုင္းသားတစ္ဦးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
အဆိုပါယူဆခ်က္အား ေအာက္တြင္ေဖာ္ျပထားသည့္ စာေပမ်ားမွ အေထာက္အထားမ်ားအရ သိရွိရသည္။
(1) The Myanmar Language Commission, Myanmar-English Dictionary, Yangon, 1993, p. 10.
ကုလား/ kala/ n 1. native of the Indian subcontinent. 2. court-card; picture card. adj of foreign origin. See also သေဘၤာ [Pali ကုလ]
(2) The Myanmar Language Commission, ျမန္မာအဘိဓာန္ \ (Myanmar-Myanmar Dictionary), Yangon, 1991, p. 9
ကုလား /kla;/ n 1’ အိႏိၵယတိုက္ငယ္ေဒသမွ လာေသာသူမ်ား။ 2 သာမန္အားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ဖက္ရွိ တိုင္းႏိုင္ငံမ်ားမွ လာေသာသူမ်ား 3 စကၠဴဖဲတြင္ ဂ်က္၊ကြင္း၊ကင္း ဖဲခ်ပ္ကိုေခၚေသာစကား န၀ိ- ႏိုင္ငံျခားမွလာေသာ။ ႏိုင္ငံျခားမွျဖစ္ေသာ။ [ပါ၊ကုလ]
(3)ဦး၀န္-တကၠသိုလ္ျမန္မာ အဘိဓာန္၊ အပိုင္း(၁) (The University Burmese-Burmese Dictionary), Rangoon, 1952, vol.1, p. 22.
ကုလား နံ ၁။ အိႏိၵယႏိုင္ငံသားမ်ား ၂။ သာမန္အားျဖင့္ကား ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဖက္ေဒသမ်ားမွ လာသူမ်ား----နံ၀ိ ႏိုင္ငံျခားမွျဖစ္ေသာ။ ႏိုင္ငံျခားမွလာေသာ။ [မြန္၊ဂလာ။ ပါ၊ကုလ]
(4) U Hoke Sein, ပါဠိျမန္မာအဘိဓာန္ ဒုတိယပိုင္း(The Pali-Burmese Dictionary), Rangoon, 1956, vol. 2, p. 329.
ကုလ [ကုလ] (န) အမ်ိဳး။ ျမတ္ေသာအမ်ိဳး။ အိမ္။ မိဘအိမ္။ အလုပ္အေကၽြး ဒါယကာ။
(5) Judson, A., Burmese-English Dictionary, Baptist Press, Rangoon, edited 1953. p. 173 (First Edition: 1836).
ကုလား (Pali) n, a race အမ်ိဳး one whose race is distinctly marked, a caste person; a native of any country west of Burma; a foreigner ...etc.
အခ်က္အလက္ အတိအက်အေနျဖင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ပါဠိစကား ကုလ(ျမင့္ျမတ္ေသာ- meaning holy, great, noble, distinguished etc.) ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳး သံုးစြဲၾကသည္။ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္အလက္မ်ားအား ဥပမာအျဖစ္ထုတ္ႏုတ္တင္ျပလိုပါသည္။
(a) ကုလသမဂၢ (Kula Thamagga)
great/noble organization
United Nations
(b) ကုလားအုတ္(ကုလၾသ႒)(Kula Oatta)
distinguished camel
camel, the distinguished animal
(c) ကုလကုမၼာရီ(Kula Kumari)
noble young lady
young lady of the noble race
(d) ကုလပဗၺတ(Kula Pabbata)
great/distinguished mountain
mountain range
ဒုတိယအယူအဆအေနျဖင့္ ကုလားဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ မူလမြန္စကား ဂလ (ေကာင္းမြန္ေသာ၊ျမင့္ျမတ္ေသာ လူမ်ား) မွဆင္းသက္လာေၾကာင္း သိရွိရသည္။ အဆိုပါအယူအဆအား အေထာက္အကူျဖစ္ေစသည့္ အေထာက္အထားမ်ားအား တင္ျပလိုပါသည္။
(1) Yule, Henry, Col. and Burnell, A. C., Hobson-Jobson, Calcutta, 1990 (First Edition 1886), p. 495.
"The true history of the word has for the first time been traced by Prof. Forchhammer to Gola, the name applied in old Pegu inscriptions to the Indian Buddhist immigrants, a name which he identifies with Sanskrit Gauda, the ancient name of northern Bengal, hence the famous city of Gaur".
(2) The Kalyani Inscription, Pegu, 14. Century, written in Mon language.
(Translation): "The heroes Sona and Uttara were sent to Ramaña, which forms a part of Suvannabhumi, to propagate the holy faith ........ This town is called to this day Gola mattikanagara, because of the many houses it contained made of earth in the fashion of houses of the Gola people."
(3)ဦး၀န္-တကၠသိုလ္ျမန္မာ အဘိဓာန္၊ အပိုင္း(၁) (The University Burmese-Burmese Dictionary), Rangoon, 1952, vol.1, p. 22.
ကုလား နံ ၁။ အိႏိၵယႏိုင္ငံသားမ်ား ၂။ သာမန္အားျဖင့္ကား ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဖက္ေဒသမ်ားမွ လာသူမ်ား----နံ၀ိ ႏိုင္ငံျခားမွျဖစ္ေသာ။ ႏိုင္ငံျခားမွလာေသာ။ [မြန္၊ဂလာ။ ပါ၊ကုလ]
(4) ေခတ္သစ္မြန္ဘာသာစကားတြင္ အိႏိၵယတိုက္ငယ္မွလူမ်ိဳးမ်ားအား ေခၚေ၀ၚသည့္အမည္မွာ ဂိုလ ျဖစ္သည္။ ပိုးကရင္မ်ားက အိႏိၵယလူမ်ိဳးမ်ားအား ကုလ ဟုေခၚဆိုျပီး စေကာကရင္မ်ားက ကိုလ ဟုေခၚဆိုၾကသည္။ ထိုင္းလူမ်ိဳးမ်ားကမူ အိႏိၵယတိုင္းသားမ်ားအား ကားလ္ ဟုေခၚေ၀ၚၾကသည္။
တတိယအယူအဆအေနျဖင့္ ကုလား(ကုလ)ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ Cola/Chola ဟူေသာ ေ၀ါဟာရမ်ားမွ ေျပာင္းလဲျဖစ္ေပၚလာသည္ဟု သိရွိရသည္။ အဆိုပါအယူအဆအတြက္ အရင္းအျမစ္မ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္သည္။
(1) Yule, Henry, Col. and Burnell, A. C., Hobson-Jobson, Calcutta, 1990 (First Edition 1886), p. 257.
"Chola, as the name of Tamil(တမီလ္လူမ်ိဳး) people and their royal dynasty appears as Choda in one of Asoka's inscriptions(အာေသာကေက်ာက္စာ), and in the Telugu inscriptions of the Chalukya dynasty."
(2) Myanmar-English Dictionary, Department of the Myanmar Language Commision, Ministry of Education, Union of Myanmar, "A History of the Myanmar Alphabet, p.iv.
“အိႏိၵယႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းတြင္ Maurya မင္းဆက္ပ်က္သုန္းျပီးေနာက္ Andhra မင္းဆက္ေပၚထြန္းလာခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ Pallava, Kadamba, Calukya, Rashtrakuta ႏွင့္ Cola ကဲ့သို႔ေသာ မင္းဆက္မ်ား ဆက္လက္ေပၚထြန္းခဲ့သည္။ အဆိုပါမင္းဆက္မ်ား ထီးနန္းစိုးစံစဥ္ကာလအတြင္း Brahmi (ျဗဟၼီအကၡရာစာေပ) တိုးတက္လာခဲ့ျပီး အေနာက္ပိုင္းတြင္ Pacchimi အေရးအသား၊ အလယ္ပိုင္းတြင္ Madhya Pradesh အေရးအသား၊ ေတာင္ပိုင္းတြင္ Telugu, Kanati, academic Grantha ႏွင့္ Kadamba, Calukya , Rashtrakuta တို႔ပါ၀င္ေသာ Tamil စသည့္စာေပအေရးအသားတို႔ ထြန္းကားလာခဲ့သည္။ ျဗဟၼီစာေပမွဆင္းသက္လာေသာ အဆိုပါစာေပအေရးအသားတို႔သည္ အိႏိၵယမွ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈမ်ား၊ယဥ္ေက်းမႈမ်ားႏွင့္အတူ ေအဒီတစ္ရာစုမွ ရွစ္ရာစုအတြင္း တိဗက္၊သီရိလကၤာ၊ျမန္မာ၊ထိုင္း၊ကေမၻာဒီးယားႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားျပီး အဆိုပါေဒသမ်ားမွ တိုင္းရင္းသားဘာသာ စာေပအေရးအသားတို႔ကို ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေစရန္ ကူညီေပးခဲ့သည္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသသို႔ အိႏိၵယေတာင္ပိုင္းသားမ်ား ေရေၾကာင္းခရီးျဖင့္ အိႏိၵယစာေပ၊ယဥ္ေက်းမႈတို႔ကို တပါတည္းယူေဆာင္ကာ ေရာက္ရွိလာခ်ိန္မွစတင္၍ ေဒသခံမ်ားမွ ၎တို႔အား Cola (သို႔) Chola လူမ်ိဳးမ်ားဟု ေခၚဆိုၾကမည္မွာ အလြန္ျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္ရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အဆိုပါအေခၚအေ၀ၚသည္ မြန္တို႔၏မူလအသံုးအႏႈန္းျဖစ္ေသာ ဂိုလ/ဂလာ၊ ကရင္လူမ်ိဳးတို႔၏ ကိုလ/ကုလ ႏွင့္ ဗမာလူမ်ိဳးတို႔ေခၚေ၀ၚၾကသည့္ ကုလား/ကုလ စသည့္ အသံုးအႏႈန္းမ်ားႏွင့္ လြတ္ကင္းႏိုင္ဖြယ္မရွိေခ်။
မိမိထုတ္ႏုတ္တင္ျပခဲ့သည့္ စာေပမ်ားအရ ကုလားဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ပါဠိစာေပရွိ ကုလ ဟူေသာစကားႏွင့္ ဆက္စပ္မႈရွိျခင္း(သို႔) အိႏိၵယေတာင္ပိုင္းရွိ Cola/Chola မင္းဆက္မွဆင္းသက္လာျခင္း (သို႔) ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးႏွင့္ ဆက္စပ္မႈရွိျပီး မြန္တို႔က ဂိုလာ/ဂလာ ဟုေမြးစားယူကာ ဗမာမ်ားထံတြင္ ကုလားဟု အသံထြက္ေျပာင္းသြားေၾကာင္း ေတြ႕ရွိႏိုင္သည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ ယူဆခ်က္အားလံုးတြင္ ကုလားဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ အဖ်က္သေဘာေဆာင္သည့္ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္မႈမ်ိဳး လံုး၀မရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပလွ်က္ရွိသည္။ ထို႔ျပင္ အဆိုပါအသံုးအႏႈန္းအား တဖက္သားအား ထိခိုက္မႈတစ္စံုတစ္ရာမရွိပဲ ေျပာဆိုသံုးႏႈန္းႏိုင္သည္သာမက အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္ အဓိပၸါယ္မ်ိဳးပါ သက္ေရာက္ေစေၾကာင္း ေတြ႔ရွိႏိုင္သည္။
ကုလားဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ေရွးေဟာင္းစကားအေခၚအေ၀ၚတစ္ခုျဖစ္သည္။ ပုဂံေခတ္ေက်ာက္စာမ်ား (ေအဒီ၁၂ရာစု-ေအဒီ ၁၄ရာစု)တြင္ ကုလားဟူေသာ စကားလံုးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ကုလားကေျခသည္၊ ကုလားပသာသည္(ဗံုတီးသမား) စသည့္ အသံုးအႏႈန္းမ်ားကို ေတြ႔ရွိႏိုင္သည္။ အိႏိၵယဗိသုကာပံုစံျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားေသာ ေစတီပုထိုးမ်ားကိုပင္လွ်င္ ကုလားေက်ာင္းဟုေခၚေ၀ၚၾကသည္။(ဥပမာ-အာနႏၵာ၊သေဗၺညဳ[ဘာသာျပန္သူ] )။ အကယ္၍ ကုလားဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ေခၚတြင္ခံရသည့္ ပုဂၢိဳလ္(သို႔)အရာ၀ထၳဳအား ဂုဏ္သေရညိွဳးႏြမ္းေစခဲ့လွ်င္ ျမန္မာတို႔အေနျဖင့္ ၎တို႔အျမတ္တႏိုးကိုးကြယ္ရာ ေစတီပုထိုးမ်ားကို ကုလားအမည္ေရွ႕မွထည့္၍ ေခၚဆိုလိမ့္မည္ မဟုတ္ေခ်။
ပုဂံမင္းဆက္မွ အေလာင္းစည္သူမင္းၾကီး၏သားေတာ္ နရသူမင္းအား ရာဇ၀င္ဆရာတို႔က ကုလားက်မင္းဟုေခၚဆိုၾကသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အဆိုပါမင္းအား အိႏိၵယလူမ်ိဳးတို႔က လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ရခိုင္ျပည္ ေလာင္းၾကက္မင္းဆက္၏ ေနာက္ဆံုးဘုရင္၊ ေအဒီ ၁၄၃၀တြင္ ေျမာက္ဦးျမိဳ႕ကို စတင္တည္ေထာင္သူ၊ ေျမာက္ဦးမင္းဆက္၏ ပထမဆံုးဘုရင္ျဖစ္သူ နရမိတ္လွ(မင္းေစာမြန္)အား ရာဇ၀င္ဆရာတို႔က ကုလားျပည္ပါမင္းဟု နာမည္ေျပာင္ေပးခဲ့ၾကသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ မင္းေစာမြန္သည္ အင္း၀က်ဴးေက်ာ္စစ္ေၾကာင့္ ဘင္ေဂါျပည္သို႔ ခိုလံႈခဲ့ရေသာေၾကာင့္ဟု ရာဇ၀င္ေၾကာင္းမ်ားအရ သိရွိရသည္။ အကယ္၍ ကုလားဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ သိမ္ဖ်င္းနိမ့္က်ေသာ အသံုးအႏႈန္းတစ္ခုျဖစ္ခဲ့လွ်င္ ထိုေခတ္အခါက သက္ဦးဆံပိုင္ဘုရင္တည္းဟူေသာ ပုဂၢိဳလ္အား မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကမွ် ထိုကဲ့သို႔ေသာ အတိုေကာက္အမည္ျဖင့္ အမွတ္သညာျပဳရဲလိမ့္မည္ မဟုတ္ေခ်။(ႏိႈင္းယွဥ္ရန္-ပုဂံေခတ္ နရသီဟပေတ့မင္းအား ရာဇ၀င္တြင္ တရုတ္ေျပးမင္းဟုေဖာ္ျပထားသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ေအဒီ၁၂၈၇ခုႏွစ္တြင္ ကူဗလိုင္ခန္၏ တရုတ္တပ္မ်ား ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္သျဖင့္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ခဲ့ရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။)
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အထင္ရွားဆံုး ရာဇ၀င္ဆရာမ်ားထဲမွာ တစ္ဦးျဖစ္သူ၊ ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ အေရးပါဆံုး ရာဇ၀င္သံုးပိုင္းအား ေညာင္ရမ္းေခတ္(ဒုတိယအင္း၀မင္းဆက္)အတြင္း ေရးသားျပဳစုခဲ့သူ ရာဇ၀င္ဆရာ၏ အမည္မွာ ဦးကုလား ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ကုလားဟူေသာ အမည္သည္ ေအာက္တန္းက်သည့္ အမည္နာမတစ္ခုျဖစ္ေနခဲ့ပါလွ်င္ အလြန္ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားသည့္ အဆိုပါရာဇ၀င္ဆရာသည္ ၎၏အမည္အားေျပာင္းလဲပစ္မည္မွာ ေသခ်ာသေလာက္ရွိသည္။
ေရွးေခတ္အခါက ရခိုင္၊ဗမာ၊မြန္ ဘုရင္မ်ားသည္ ၎တို႔ကိုယ္၎တို႔ ဗုဒၶ၏မ်ိဳးႏြယ္ျဖစ္သည့္ သက်သာကီ၀င္မ်ိဳးရိုးမွ ဆင္းသက္လာသည္ဟု ထံုးတမ္းစဥ္လာအရ ယံုၾကည္ခဲ့ၾကသည္။အထက္ပါအခ်က္အရ ထိုဘုရင္မ်ားသည္ ၎တို႔ကိုယ္၎တို႔ အိႏိၵယတိုင္းသားမ်ိဳးဆက္မ်ားအျဖစ္ ယံုၾကည္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိႏိုင္သည္။ အဆိုပါအခ်င္းအရာမ်ားကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ အိႏိၵယတိုက္ငယ္မွ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ႏွိမ့္ခ်ဆက္ဆံျခင္း(သို႔) လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားျခင္းစသည့္ အခ်က္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိသည့္ အေၾကာင္းျပခ်က္ တစ္စံုတစ္ရာရွိပါသလား။
ျမန္မာဘာသာစကားတြင္ တစ္စံုတစ္ခုကို ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းျဖင့္ ေရွ႕မွျဖစ္ေစ၊ေနာက္မွျဖစ္ေစ ေပါင္းစပ္၍ အမည္သစ္ဖန္တီးကာ အဆိုပါအရာသည္ မူလဘူတႏိုင္ငံျခားမွျဖစ္ေၾကာင္း(သို႔) ႏိုင္ငံျခားမွ၀င္ေရာက္လာေၾကာင္း(သို႔) ျမန္မာျပည္၏ အေနာက္ဖက္ရွိတိုင္းျပည္မ်ားမွျဖစ္ေၾကာင္းကို အလြယ္တကူသိရွိႏိုင္ရန္ ေခၚဆိုေလ့ရွိခဲ့သည္။
ေရွ႕တြင္ကုလားထည့္သြင္းေခၚဆိုသည့္ နာမ္မ်ား
(1) ကုလားစပါး
Indian rice/paddy
rice/paddy of Indian origin
wheat
(2) ကုလားတည္
Indian preserve/pickle
pickle or preserve of fruits/vegetables in Indian style
Chutney or Indian style pickle
(3) ကုလားထိုင္
Indian/foreigner sit
the thing which foreigners use for sitting
chair
(4) ကုလားပဲ
Indian bean
beans eaten by Indians passionately
gram, chick pea
(5) ကုလားျဖဴ
Indian white
the foreigners who are white
Europeans, Caucasian
ေနာက္တြင္ ကုလားထည့္သြင္းေခၚဆိုသည့္ နာမ္မ်ား
(1) ဆိတ္ကုလား
goat Indian
goat of Indian/foreign origin
sheep
(2) ဒံုးကုလား
lever Indian/foreign
lever of foreign origin
mechanical jack, motor car jack
(3) ငွက္ကုလား
bird Indian/foreign
bird of Indian/foreign origin
black-necked stork (Xenorhynchus asiaticus)
(4) ဗြတ္ကုလား
bulbul (a kind of small bird) Indian/foreign
bulbul of foreign origin
Eurasian jay (Garrulus leucotis)
(5) ေက်းကုလား
parrot/parakeet Indian/foreign
parrot/parakeet of Indian/foreign origin
slaty-headed parakeet (Psittacula himalayana)
အခန္း(၃)ခိုင္မာသည့္စာေပမ်ားတြင္ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းအား သံုးစြဲပံု ဥပမာမ်ား
(1) ေယာအတြင္း၀န္ဦးဖိုးလိႈင္-ဥတုေဘာဇနသဂၤဟက်မ္း၊၁၈၈၀ခုႏွစ္၊စာမ်က္ႏွာ-၈၉ [အေနာက္ျပည္သားမ်ားကို ျမန္မာတို႔က ကုလားေခၚသည္]
(2) ပုဂံ၀န္ေထာက္မင္းဦးတင္-ျမန္မာမင္းမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ပံုစာတမ္း၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၃၁ခုႏွစ္၊ စာမ်က္ႏွာ ၃၃-၃၅ [ကုလားမ်ိဳး ၆၀ ရွိေၾကာင္းကို…….]
(3) အေရးေတာ္ပံုငါးေစာင္တြဲ-သုဓမၼ၀တီပရက္စ္၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၂၀ခုႏွစ္၊ စာမ်က္ႏွာ ၃၅၆ [ကုလားပန္းေသးျမိဳ႕သားမ်ား……]
(4) မန္လည္ဆရာေတာ္-မဟာသုတကာရီ မာဃေဒ၀လကၤာသစ္၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၀၄ခုႏွစ္ (ျပန္လည္ပံုႏွိပ္ျခင္း ၁၉၃၈ခုႏွစ္)၊ စာမ်က္ႏွာ ၃၇ [ကုလားပသီ ဘရင္ဂ်ီက………..]
(5) ေတာ္စိန္ခို- လႊတ္ေတာ္မွတ္တမ္း၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၁၅ခုႏွစ္၊ စာမ်က္ႏွာ ၂၉ [သူပုန္ကုလား အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးတို႔ကို…]
(6) က်ည္းကန္ရွင္ၾကီး- အမရပူရသို႔ေပး ေမတၱာစာ၊ ၁၈ရာစုအတြင္း ရန္ကုန္သို႔အလည္အပတ္ လာေရာက္စဥ္ ေရးစပ္ခဲ့သည္။ [အာရမဏီ ဘရင္ဂ်ီ၊ ကပၸလီခလာသီ၊ ေဇာ္ဂ်ီကလယ္၊ ကုလားႏြယ္တိုင္းမသိ၊ ထုပတိႏွင့္………]
U Khin Maung Saw(Berlin)၏ (Mis)Interpretations of Burmese Words:Part I.In the case of the term Kala (Kula) သုေတသနစာတမ္းအား တိုက္ရိုက္ဘာသာျပန္ဆိုသည္။ အပိုင္း(၂) ဆက္လက္ဖတ္ရႈပါရန္
ျမတ္သိန္းထြန္း
8.11.2012
(ေမာင္ေက်ာက္ခဲ အဖြဲ႔)
______________________________________________________________________
ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္း ေလ့လာျခင္းသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသႏိုင္ငံမ်ားအေၾကာင္း က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေလ့လာျခင္းအတြင္းမွ ဆက္စပ္မႈရွိေသာ အစိတ္အပိုင္းငယ္တစ္ခုျဖစ္သည္။ ျမန္မာပညာရွင္တစ္ဦးအေနျဖင့္ မိမိ၏အေတြ႕အၾကံဳအရ ႏိုင္ငံတကာ သုေတသနစာေပမ်ားတြင္ အဆိုပါအေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ားအေၾကာင္း ေရးသားတင္ျပမႈမ်ား၌ အင္ဒိုနီးရွားႏွင့္ ထိုင္းႏိုင္ငံတို႔အေၾကာင္းကိုသာ အမ်ားအျပားေတြ႕ရျပီး အထူးသျဖင့္ ၎တို႔၏ စာေပယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ဘာသာစကားမ်ားကို အေလးေပးေရးသားၾကသည္ကို ေတြ႔ရွိရသည္။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စာေပ၊ဘာသာစကားတို႔ႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားကို မ်ားမ်ားစားစား မေတြ႔ရေခ်။ ထို႔အျပင္ ႏိုင္ငံတကာ ပညာရပ္စာေပနယ္ပယ္၌ ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္း ေရးသားထားသည့္ အနည္းငယ္မွ်ေသာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားတြင္ အခ်ိဳ႕ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားသည္ မွားယြင္းေနသည့္အျပင္ တိက်မႈမရွိပဲ အဓိပၸါယ္လြဲမွားစြာ ေရးသားတင္ျပထားသည္ကိုလည္း ေတြ႔ရွိခဲ့ရသည္။ အဆိုပါစာအုပ္စာတမ္းမ်ားထဲမွ မွားယြင္းေသာ(သို႔) လိုရာဆြဲတင္ျပထားေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကို ထပ္ဆင့္ေလ့လာေရးသားသူမ်ားမွ မွီျငမ္းကိုးကား ေရးသားတင္ျပမႈမ်ား ရွိလာသည့္အခါ မွန္ကန္တိက်ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားျဖင့္ ေခ်ပေရးသားရမည့္ အေျခအေနသို႔ ဆိုက္ေရာက္လာခဲ့သည္။
ျမန္မာစာေပ၊ဘာသာစကားႏွင့္ပတ္သက္၍ တိက်ေသာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားစြာရွိေသာ္လည္း ၎တို႔မွာ ျမန္မာဘာသာျဖင့္သာ ေရးသားထားေသာ စာအုပ္စာတမ္းမ်ား ျဖစ္သျဖင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမဟုတ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္း ေလ့လာေနၾကသည့္ ႏိုင္ငံျခားပညာရွင္မ်ားအတြက္ အခက္အခဲမ်ားစြာ ရွိေနသည္။ ျမန္မာဘာသာစကားကို ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္ ေျပာဆို၊ေရးသား၊ဖတ္ရႈႏိုင္ျခင္း မရွိသည့္အတြက္ ၎တို႔မွာ ဥေရာပစာေပျဖင့္ ေရးသားထားသည့္ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားကိုသာ အားကိုးေလ့လာေနရသည့္ အေနအထားတြင္ ရွိေနသည္။
အထက္ပါအခ်က္ႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ မိမိအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာစာေပသင္ၾကားေရးတြင္ အေတြ႕အၾကံဳအရွိဆံုး ျမန္မာပညာရွင္တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ဆရာဦးတင္ေထြး၏ မွတ္ခ်က္အား ထုတ္ႏုတ္တင္ျပလိုပါသည္။
ျမန္မာစာေပႏွင့္ ဘာသာစကားအား ေလ့လာဆည္းပူးေနၾကသည့္ ႏိုင္ငံျခားသား ပညာရွင္မ်ား၊ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားအတြက္ အဆိုပါပညာရပ္နယ္ပယ္သည္ သာမန္ထက္က်ယ္ျပန္႔ျပီး ေလ့လာရန္အခ်က္အလက္ အရင္းအျမစ္ေျမာက္ျမားစြာ ရွိေနသည္။ သို႔ေသာ္ ယေန႔အခ်ိန္အထိ ႏိုင္ငံျခားသားပညာရွင္မ်ားအတြက္ ျမန္မာစာအုပ္စာတမ္းမ်ား၊ ဂႏၱ၀င္စာေပလက္ရာမ်ားမွာ ၎တို႔ေလ့လာႏိုင္စြမ္းထက္ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔လ်က္ရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရသည္။ ၎တို႔ထဲမွ အမ်ားစုမွာ ေဒသခံမ်ားထံမွ အရပ္စကားမ်ား၊ ပါးစပ္ရာဇ၀င္မ်ားကိုသာ ကိုးကား၍ စာတမ္းမ်ားျပဳစုခဲ့ၾကျပီး ၎တို႔၏ စာတမ္းမ်ားကို ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တည္ရွိေနခဲ့ေသာ ခိုင္မာသည့္ ျမန္မာစာေပရင္းျမစ္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈရွိမရွိ ေသခ်ာစစ္ေဆးႏိုင္စြမ္းမရွိသည္ကို ေတြ႔ရွိရသည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ အဆိုပါႏိုင္ငံျခားပညာရွင္မ်ား၏ ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈမ်ားသည္ အျငင္းပြားဖြယ္ရွိေနေစကာမူ မိမိတို႔အေနျဖင့္ လွ်စ္လွ်ဴမရႈသင့္ပဲ အသိအမွတ္ျပဳသင့္ပါသည္။(1)
ျမန္မာဘာသာစကားႏွင့္ စာေပကိုေလ့လာဆည္းပူးသည့္ေနရာတြင္ အခ်ိဳ႕ေသာအေထာက္အကူျပဳ စာအုပ္စာတမ္းမ်ားကို ျမန္မာလူမ်ိဳးပညာတတ္အခ်ိဳ႕မွ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ေရးသားျပဳစုထားသည္မွန္ေသာ္လည္း တျခားတစ္ဖက္တြင္ အဆိုပါပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ အထူးသျဖင့္ အဂၤလိပ္စာေပႏွင့္ဘာသာစကားဆိုင္ရာ ပညာရပ္နယ္ပယ္မွ ပညာရွင္မ်ားျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာစာေပႏွင့္ဘာသာစကားဆိုင္ရာ ပညာရပ္နယ္ပယ္မွ ပညာရွင္မ်ားမဟုတ္ေခ်။ ထို႔ေၾကာင့္ အဆိုပါပုဂၢိဳလ္မ်ားသည္ စာတမ္းေရးသားျပဳစုသည့္ေနရာတြင္ မိမိ၏ကိုယ္ပိုင္စာေပထက္ အဂၤလိပ္စာေပအား ပိုမိုရင္းႏွီးကၽြမ္း၀င္ၾကသည္။ ၎တို႔ေရးသားျပဳစုေသာ စာတမ္းမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံျခားသားပညာရွင္မ်ား၏ အယူအဆမ်ားကို ရည္ညႊန္းကိုးကား ထည့္သြင္းေရးသားျခင္းမ်ား မၾကာခဏပါရွိတတ္ျပီး ရလာဒ္အေနျဖင့္ အဓိပၸါယ္ေကာက္ယူမႈ လြဲမွားျခင္း၊ ခန္႔မွန္းမႈအလြဲမ်ား၊ လြဲမွားသည့္ ျခံဳငံုသံုးသပ္ခ်က္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာရေပသည္။
အထက္ပါအခ်က္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျမန္မာစာေပႏွင့္ဘာသာစကားထဲတြင္ အဓိပၸါယ္လြဲမွားစြာ ေကာက္ယူဘာသာျပန္ နားလည္လွ်က္ရွိသည့္ Kula(ကုလား)ဟူေသာ စကားလံုးကို ဥပမာတစ္ခုအေနျဖင့္ ထုတ္ႏုတ္တင္ျပလိုပါသည္။ အဆိုပါအေခၚအေ၀ၚတြင္ တစ္ဖက္သားအား ထိခိုက္နစ္နာေစသည့္ အဓိပၸါယ္တစ္စံုတစ္ရာ မပါ၀င္ေသာ္လည္း ႏိုင္ငံျခားသားပညာရွင္တခ်ိဳ႕မွ ထိုစကားလံုးအား အဓိပၸါယ္လြဲမွားစြာေကာက္ယူ ဘာသာျပန္ဆိုၾကျပီး အပ်က္သေဘာဆန္ေသာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုမႈျဖင့္ ေရးသားတင္ျပလွ်က္ရွိၾကသည္။ မိမိအေနျဖင့္ ဤစာတမ္းတြင္ အဆိုပါစကားလံုးအား အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုပံုႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ခိုင္မာသည့္ ျမန္မာစာေပအရင္းအျမစ္မ်ား၊ ထင္ရွားသည့္ ျမန္မာစာေပပညာရွင္မ်ား၏ သံုးစြဲပံုမ်ားႏွင့္ ပညာရွင္မဟုတ္ေသာ သာမန္ပုဂၢိဳလ္မ်ားထံမွ ပါးစပ္ရာဇ၀င္မ်ားကို အေျခခံကိုးကားျခင္း ရလာဒ္အျဖစ္ ပညာရွင္အခ်ိဳ႕၏ သတိမမူပဲ လြဲမွားစြာဘာသာျပန္ဆို ေရးသားတင္ျပမႈမ်ားကို ထုတ္ႏုတ္တင္ျပလိုပါသည္။
ကုလားဟူသည့္ အေခၚအေ၀ၚႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အေထာက္အထားမရွိသည့္ အယူအဆတစ္ရပ္အေနျဖင့္ ကုလားဟူေသာစကားသည္ ကုလဟူေသာ ပါဠိစကားမွ ဆင္းသက္လာေၾကာင္း သိရျပီး ျမင့္ျမတ္ေသာ အမ်ိဳးအႏြယ္ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။(ကုလပုတၱ-ျမင့္ျမတ္ေသာအမ်ိဳးအႏြယ္မွ ဆင္းသက္လာေသာ သား) အဆိုပါအေခၚအေ၀ၚအား ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေရွးဦး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မြန္၊ဗမာ၊ရခိုင္၊ရွမ္း၊ကရင္ စသည့္မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားမွ အိႏိၵယတိုက္ငယ္မွ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားအား ေခၚေ၀ၚၾကသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္တိုင္ အိႏိၵယတိုင္းသားတစ္ဦးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
အဆိုပါယူဆခ်က္အား ေအာက္တြင္ေဖာ္ျပထားသည့္ စာေပမ်ားမွ အေထာက္အထားမ်ားအရ သိရွိရသည္။
(1) The Myanmar Language Commission, Myanmar-English Dictionary, Yangon, 1993, p. 10.
ကုလား/ kala/ n 1. native of the Indian subcontinent. 2. court-card; picture card. adj of foreign origin. See also သေဘၤာ [Pali ကုလ]
(2) The Myanmar Language Commission, ျမန္မာအဘိဓာန္ \ (Myanmar-Myanmar Dictionary), Yangon, 1991, p. 9
ကုလား /kla;/ n 1’ အိႏိၵယတိုက္ငယ္ေဒသမွ လာေသာသူမ်ား။ 2 သာမန္အားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနာက္ဖက္ရွိ တိုင္းႏိုင္ငံမ်ားမွ လာေသာသူမ်ား 3 စကၠဴဖဲတြင္ ဂ်က္၊ကြင္း၊ကင္း ဖဲခ်ပ္ကိုေခၚေသာစကား န၀ိ- ႏိုင္ငံျခားမွလာေသာ။ ႏိုင္ငံျခားမွျဖစ္ေသာ။ [ပါ၊ကုလ]
(3)ဦး၀န္-တကၠသိုလ္ျမန္မာ အဘိဓာန္၊ အပိုင္း(၁) (The University Burmese-Burmese Dictionary), Rangoon, 1952, vol.1, p. 22.
ကုလား နံ ၁။ အိႏိၵယႏိုင္ငံသားမ်ား ၂။ သာမန္အားျဖင့္ကား ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဖက္ေဒသမ်ားမွ လာသူမ်ား----နံ၀ိ ႏိုင္ငံျခားမွျဖစ္ေသာ။ ႏိုင္ငံျခားမွလာေသာ။ [မြန္၊ဂလာ။ ပါ၊ကုလ]
(4) U Hoke Sein, ပါဠိျမန္မာအဘိဓာန္ ဒုတိယပိုင္း(The Pali-Burmese Dictionary), Rangoon, 1956, vol. 2, p. 329.
ကုလ [ကုလ] (န) အမ်ိဳး။ ျမတ္ေသာအမ်ိဳး။ အိမ္။ မိဘအိမ္။ အလုပ္အေကၽြး ဒါယကာ။
(5) Judson, A., Burmese-English Dictionary, Baptist Press, Rangoon, edited 1953. p. 173 (First Edition: 1836).
ကုလား (Pali) n, a race အမ်ိဳး one whose race is distinctly marked, a caste person; a native of any country west of Burma; a foreigner ...etc.
အခ်က္အလက္ အတိအက်အေနျဖင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ပါဠိစကား ကုလ(ျမင့္ျမတ္ေသာ- meaning holy, great, noble, distinguished etc.) ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳး သံုးစြဲၾကသည္။ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အခ်က္အလက္မ်ားအား ဥပမာအျဖစ္ထုတ္ႏုတ္တင္ျပလိုပါသည္။
(a) ကုလသမဂၢ (Kula Thamagga)
great/noble organization
United Nations
(b) ကုလားအုတ္(ကုလၾသ႒)(Kula Oatta)
distinguished camel
camel, the distinguished animal
(c) ကုလကုမၼာရီ(Kula Kumari)
noble young lady
young lady of the noble race
(d) ကုလပဗၺတ(Kula Pabbata)
great/distinguished mountain
mountain range
ဒုတိယအယူအဆအေနျဖင့္ ကုလားဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ မူလမြန္စကား ဂလ (ေကာင္းမြန္ေသာ၊ျမင့္ျမတ္ေသာ လူမ်ား) မွဆင္းသက္လာေၾကာင္း သိရွိရသည္။ အဆိုပါအယူအဆအား အေထာက္အကူျဖစ္ေစသည့္ အေထာက္အထားမ်ားအား တင္ျပလိုပါသည္။
(1) Yule, Henry, Col. and Burnell, A. C., Hobson-Jobson, Calcutta, 1990 (First Edition 1886), p. 495.
"The true history of the word has for the first time been traced by Prof. Forchhammer to Gola, the name applied in old Pegu inscriptions to the Indian Buddhist immigrants, a name which he identifies with Sanskrit Gauda, the ancient name of northern Bengal, hence the famous city of Gaur".
(2) The Kalyani Inscription, Pegu, 14. Century, written in Mon language.
(Translation): "The heroes Sona and Uttara were sent to Ramaña, which forms a part of Suvannabhumi, to propagate the holy faith ........ This town is called to this day Gola mattikanagara, because of the many houses it contained made of earth in the fashion of houses of the Gola people."
(3)ဦး၀န္-တကၠသိုလ္ျမန္မာ အဘိဓာန္၊ အပိုင္း(၁) (The University Burmese-Burmese Dictionary), Rangoon, 1952, vol.1, p. 22.
ကုလား နံ ၁။ အိႏိၵယႏိုင္ငံသားမ်ား ၂။ သာမန္အားျဖင့္ကား ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဖက္ေဒသမ်ားမွ လာသူမ်ား----နံ၀ိ ႏိုင္ငံျခားမွျဖစ္ေသာ။ ႏိုင္ငံျခားမွလာေသာ။ [မြန္၊ဂလာ။ ပါ၊ကုလ]
(4) ေခတ္သစ္မြန္ဘာသာစကားတြင္ အိႏိၵယတိုက္ငယ္မွလူမ်ိဳးမ်ားအား ေခၚေ၀ၚသည့္အမည္မွာ ဂိုလ ျဖစ္သည္။ ပိုးကရင္မ်ားက အိႏိၵယလူမ်ိဳးမ်ားအား ကုလ ဟုေခၚဆိုျပီး စေကာကရင္မ်ားက ကိုလ ဟုေခၚဆိုၾကသည္။ ထိုင္းလူမ်ိဳးမ်ားကမူ အိႏိၵယတိုင္းသားမ်ားအား ကားလ္ ဟုေခၚေ၀ၚၾကသည္။
တတိယအယူအဆအေနျဖင့္ ကုလား(ကုလ)ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ Cola/Chola ဟူေသာ ေ၀ါဟာရမ်ားမွ ေျပာင္းလဲျဖစ္ေပၚလာသည္ဟု သိရွိရသည္။ အဆိုပါအယူအဆအတြက္ အရင္းအျမစ္မ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္သည္။
(1) Yule, Henry, Col. and Burnell, A. C., Hobson-Jobson, Calcutta, 1990 (First Edition 1886), p. 257.
"Chola, as the name of Tamil(တမီလ္လူမ်ိဳး) people and their royal dynasty appears as Choda in one of Asoka's inscriptions(အာေသာကေက်ာက္စာ), and in the Telugu inscriptions of the Chalukya dynasty."
(2) Myanmar-English Dictionary, Department of the Myanmar Language Commision, Ministry of Education, Union of Myanmar, "A History of the Myanmar Alphabet, p.iv.
“အိႏိၵယႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းတြင္ Maurya မင္းဆက္ပ်က္သုန္းျပီးေနာက္ Andhra မင္းဆက္ေပၚထြန္းလာခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ Pallava, Kadamba, Calukya, Rashtrakuta ႏွင့္ Cola ကဲ့သို႔ေသာ မင္းဆက္မ်ား ဆက္လက္ေပၚထြန္းခဲ့သည္။ အဆိုပါမင္းဆက္မ်ား ထီးနန္းစိုးစံစဥ္ကာလအတြင္း Brahmi (ျဗဟၼီအကၡရာစာေပ) တိုးတက္လာခဲ့ျပီး အေနာက္ပိုင္းတြင္ Pacchimi အေရးအသား၊ အလယ္ပိုင္းတြင္ Madhya Pradesh အေရးအသား၊ ေတာင္ပိုင္းတြင္ Telugu, Kanati, academic Grantha ႏွင့္ Kadamba, Calukya , Rashtrakuta တို႔ပါ၀င္ေသာ Tamil စသည့္စာေပအေရးအသားတို႔ ထြန္းကားလာခဲ့သည္။ ျဗဟၼီစာေပမွဆင္းသက္လာေသာ အဆိုပါစာေပအေရးအသားတို႔သည္ အိႏိၵယမွ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈမ်ား၊ယဥ္ေက်းမႈမ်ားႏွင့္အတူ ေအဒီတစ္ရာစုမွ ရွစ္ရာစုအတြင္း တိဗက္၊သီရိလကၤာ၊ျမန္မာ၊ထိုင္း၊ကေမၻာဒီးယားႏွင့္ အင္ဒိုနီးရွားႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားျပီး အဆိုပါေဒသမ်ားမွ တိုင္းရင္းသားဘာသာ စာေပအေရးအသားတို႔ကို ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေစရန္ ကူညီေပးခဲ့သည္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသသို႔ အိႏိၵယေတာင္ပိုင္းသားမ်ား ေရေၾကာင္းခရီးျဖင့္ အိႏိၵယစာေပ၊ယဥ္ေက်းမႈတို႔ကို တပါတည္းယူေဆာင္ကာ ေရာက္ရွိလာခ်ိန္မွစတင္၍ ေဒသခံမ်ားမွ ၎တို႔အား Cola (သို႔) Chola လူမ်ိဳးမ်ားဟု ေခၚဆိုၾကမည္မွာ အလြန္ျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္ရွိသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အဆိုပါအေခၚအေ၀ၚသည္ မြန္တို႔၏မူလအသံုးအႏႈန္းျဖစ္ေသာ ဂိုလ/ဂလာ၊ ကရင္လူမ်ိဳးတို႔၏ ကိုလ/ကုလ ႏွင့္ ဗမာလူမ်ိဳးတို႔ေခၚေ၀ၚၾကသည့္ ကုလား/ကုလ စသည့္ အသံုးအႏႈန္းမ်ားႏွင့္ လြတ္ကင္းႏိုင္ဖြယ္မရွိေခ်။
မိမိထုတ္ႏုတ္တင္ျပခဲ့သည့္ စာေပမ်ားအရ ကုလားဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ပါဠိစာေပရွိ ကုလ ဟူေသာစကားႏွင့္ ဆက္စပ္မႈရွိျခင္း(သို႔) အိႏိၵယေတာင္ပိုင္းရွိ Cola/Chola မင္းဆက္မွဆင္းသက္လာျခင္း (သို႔) ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးႏွင့္ ဆက္စပ္မႈရွိျပီး မြန္တို႔က ဂိုလာ/ဂလာ ဟုေမြးစားယူကာ ဗမာမ်ားထံတြင္ ကုလားဟု အသံထြက္ေျပာင္းသြားေၾကာင္း ေတြ႕ရွိႏိုင္သည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါ ယူဆခ်က္အားလံုးတြင္ ကုလားဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ အဖ်က္သေဘာေဆာင္သည့္ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္မႈမ်ိဳး လံုး၀မရွိေၾကာင္း ေဖာ္ျပလွ်က္ရွိသည္။ ထို႔ျပင္ အဆိုပါအသံုးအႏႈန္းအား တဖက္သားအား ထိခိုက္မႈတစ္စံုတစ္ရာမရွိပဲ ေျပာဆိုသံုးႏႈန္းႏိုင္သည္သာမက အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္ အဓိပၸါယ္မ်ိဳးပါ သက္ေရာက္ေစေၾကာင္း ေတြ႔ရွိႏိုင္သည္။
ကုလားဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ေရွးေဟာင္းစကားအေခၚအေ၀ၚတစ္ခုျဖစ္သည္။ ပုဂံေခတ္ေက်ာက္စာမ်ား (ေအဒီ၁၂ရာစု-ေအဒီ ၁၄ရာစု)တြင္ ကုလားဟူေသာ စကားလံုးႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ကုလားကေျခသည္၊ ကုလားပသာသည္(ဗံုတီးသမား) စသည့္ အသံုးအႏႈန္းမ်ားကို ေတြ႔ရွိႏိုင္သည္။ အိႏိၵယဗိသုကာပံုစံျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားေသာ ေစတီပုထိုးမ်ားကိုပင္လွ်င္ ကုလားေက်ာင္းဟုေခၚေ၀ၚၾကသည္။(ဥပမာ-အာနႏၵာ၊သေဗၺညဳ[ဘာသာျပန္သူ] )။ အကယ္၍ ကုလားဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ေခၚတြင္ခံရသည့္ ပုဂၢိဳလ္(သို႔)အရာ၀ထၳဳအား ဂုဏ္သေရညိွဳးႏြမ္းေစခဲ့လွ်င္ ျမန္မာတို႔အေနျဖင့္ ၎တို႔အျမတ္တႏိုးကိုးကြယ္ရာ ေစတီပုထိုးမ်ားကို ကုလားအမည္ေရွ႕မွထည့္၍ ေခၚဆိုလိမ့္မည္ မဟုတ္ေခ်။
ပုဂံမင္းဆက္မွ အေလာင္းစည္သူမင္းၾကီး၏သားေတာ္ နရသူမင္းအား ရာဇ၀င္ဆရာတို႔က ကုလားက်မင္းဟုေခၚဆိုၾကသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အဆိုပါမင္းအား အိႏိၵယလူမ်ိဳးတို႔က လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ရခိုင္ျပည္ ေလာင္းၾကက္မင္းဆက္၏ ေနာက္ဆံုးဘုရင္၊ ေအဒီ ၁၄၃၀တြင္ ေျမာက္ဦးျမိဳ႕ကို စတင္တည္ေထာင္သူ၊ ေျမာက္ဦးမင္းဆက္၏ ပထမဆံုးဘုရင္ျဖစ္သူ နရမိတ္လွ(မင္းေစာမြန္)အား ရာဇ၀င္ဆရာတို႔က ကုလားျပည္ပါမင္းဟု နာမည္ေျပာင္ေပးခဲ့ၾကသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ မင္းေစာမြန္သည္ အင္း၀က်ဴးေက်ာ္စစ္ေၾကာင့္ ဘင္ေဂါျပည္သို႔ ခိုလံႈခဲ့ရေသာေၾကာင့္ဟု ရာဇ၀င္ေၾကာင္းမ်ားအရ သိရွိရသည္။ အကယ္၍ ကုလားဟူေသာေ၀ါဟာရသည္ သိမ္ဖ်င္းနိမ့္က်ေသာ အသံုးအႏႈန္းတစ္ခုျဖစ္ခဲ့လွ်င္ ထိုေခတ္အခါက သက္ဦးဆံပိုင္ဘုရင္တည္းဟူေသာ ပုဂၢိဳလ္အား မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကမွ် ထိုကဲ့သို႔ေသာ အတိုေကာက္အမည္ျဖင့္ အမွတ္သညာျပဳရဲလိမ့္မည္ မဟုတ္ေခ်။(ႏိႈင္းယွဥ္ရန္-ပုဂံေခတ္ နရသီဟပေတ့မင္းအား ရာဇ၀င္တြင္ တရုတ္ေျပးမင္းဟုေဖာ္ျပထားသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ေအဒီ၁၂၈၇ခုႏွစ္တြင္ ကူဗလိုင္ခန္၏ တရုတ္တပ္မ်ား ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္သျဖင့္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ခဲ့ရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။)
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အထင္ရွားဆံုး ရာဇ၀င္ဆရာမ်ားထဲမွာ တစ္ဦးျဖစ္သူ၊ ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္ အေရးပါဆံုး ရာဇ၀င္သံုးပိုင္းအား ေညာင္ရမ္းေခတ္(ဒုတိယအင္း၀မင္းဆက္)အတြင္း ေရးသားျပဳစုခဲ့သူ ရာဇ၀င္ဆရာ၏ အမည္မွာ ဦးကုလား ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ကုလားဟူေသာ အမည္သည္ ေအာက္တန္းက်သည့္ အမည္နာမတစ္ခုျဖစ္ေနခဲ့ပါလွ်င္ အလြန္ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားသည့္ အဆိုပါရာဇ၀င္ဆရာသည္ ၎၏အမည္အားေျပာင္းလဲပစ္မည္မွာ ေသခ်ာသေလာက္ရွိသည္။
ေရွးေခတ္အခါက ရခိုင္၊ဗမာ၊မြန္ ဘုရင္မ်ားသည္ ၎တို႔ကိုယ္၎တို႔ ဗုဒၶ၏မ်ိဳးႏြယ္ျဖစ္သည့္ သက်သာကီ၀င္မ်ိဳးရိုးမွ ဆင္းသက္လာသည္ဟု ထံုးတမ္းစဥ္လာအရ ယံုၾကည္ခဲ့ၾကသည္။အထက္ပါအခ်က္အရ ထိုဘုရင္မ်ားသည္ ၎တို႔ကိုယ္၎တို႔ အိႏိၵယတိုင္းသားမ်ိဳးဆက္မ်ားအျဖစ္ ယံုၾကည္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိႏိုင္သည္။ အဆိုပါအခ်င္းအရာမ်ားကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ အိႏိၵယတိုက္ငယ္မွ မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ႏွိမ့္ခ်ဆက္ဆံျခင္း(သို႔) လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားျခင္းစသည့္ အခ်က္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိသည့္ အေၾကာင္းျပခ်က္ တစ္စံုတစ္ရာရွိပါသလား။
ျမန္မာဘာသာစကားတြင္ တစ္စံုတစ္ခုကို ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းျဖင့္ ေရွ႕မွျဖစ္ေစ၊ေနာက္မွျဖစ္ေစ ေပါင္းစပ္၍ အမည္သစ္ဖန္တီးကာ အဆိုပါအရာသည္ မူလဘူတႏိုင္ငံျခားမွျဖစ္ေၾကာင္း(သို႔) ႏိုင္ငံျခားမွ၀င္ေရာက္လာေၾကာင္း(သို႔) ျမန္မာျပည္၏ အေနာက္ဖက္ရွိတိုင္းျပည္မ်ားမွျဖစ္ေၾကာင္းကို အလြယ္တကူသိရွိႏိုင္ရန္ ေခၚဆိုေလ့ရွိခဲ့သည္။
ေရွ႕တြင္ကုလားထည့္သြင္းေခၚဆိုသည့္ နာမ္မ်ား
(1) ကုလားစပါး
Indian rice/paddy
rice/paddy of Indian origin
wheat
(2) ကုလားတည္
Indian preserve/pickle
pickle or preserve of fruits/vegetables in Indian style
Chutney or Indian style pickle
(3) ကုလားထိုင္
Indian/foreigner sit
the thing which foreigners use for sitting
chair
(4) ကုလားပဲ
Indian bean
beans eaten by Indians passionately
gram, chick pea
(5) ကုလားျဖဴ
Indian white
the foreigners who are white
Europeans, Caucasian
ေနာက္တြင္ ကုလားထည့္သြင္းေခၚဆိုသည့္ နာမ္မ်ား
(1) ဆိတ္ကုလား
goat Indian
goat of Indian/foreign origin
sheep
(2) ဒံုးကုလား
lever Indian/foreign
lever of foreign origin
mechanical jack, motor car jack
(3) ငွက္ကုလား
bird Indian/foreign
bird of Indian/foreign origin
black-necked stork (Xenorhynchus asiaticus)
(4) ဗြတ္ကုလား
bulbul (a kind of small bird) Indian/foreign
bulbul of foreign origin
Eurasian jay (Garrulus leucotis)
(5) ေက်းကုလား
parrot/parakeet Indian/foreign
parrot/parakeet of Indian/foreign origin
slaty-headed parakeet (Psittacula himalayana)
အခန္း(၃)ခိုင္မာသည့္စာေပမ်ားတြင္ ကုလားဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းအား သံုးစြဲပံု ဥပမာမ်ား
(1) ေယာအတြင္း၀န္ဦးဖိုးလိႈင္-ဥတုေဘာဇနသဂၤဟက်မ္း၊၁၈၈၀ခုႏွစ္၊စာမ်က္ႏွာ-၈၉ [အေနာက္ျပည္သားမ်ားကို ျမန္မာတို႔က ကုလားေခၚသည္]
(2) ပုဂံ၀န္ေထာက္မင္းဦးတင္-ျမန္မာမင္းမ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ပံုစာတမ္း၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၃၁ခုႏွစ္၊ စာမ်က္ႏွာ ၃၃-၃၅ [ကုလားမ်ိဳး ၆၀ ရွိေၾကာင္းကို…….]
(3) အေရးေတာ္ပံုငါးေစာင္တြဲ-သုဓမၼ၀တီပရက္စ္၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၂၀ခုႏွစ္၊ စာမ်က္ႏွာ ၃၅၆ [ကုလားပန္းေသးျမိဳ႕သားမ်ား……]
(4) မန္လည္ဆရာေတာ္-မဟာသုတကာရီ မာဃေဒ၀လကၤာသစ္၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၀၄ခုႏွစ္ (ျပန္လည္ပံုႏွိပ္ျခင္း ၁၉၃၈ခုႏွစ္)၊ စာမ်က္ႏွာ ၃၇ [ကုလားပသီ ဘရင္ဂ်ီက………..]
(5) ေတာ္စိန္ခို- လႊတ္ေတာ္မွတ္တမ္း၊ ရန္ကုန္၊ ၁၉၁၅ခုႏွစ္၊ စာမ်က္ႏွာ ၂၉ [သူပုန္ကုလား အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးတို႔ကို…]
(6) က်ည္းကန္ရွင္ၾကီး- အမရပူရသို႔ေပး ေမတၱာစာ၊ ၁၈ရာစုအတြင္း ရန္ကုန္သို႔အလည္အပတ္ လာေရာက္စဥ္ ေရးစပ္ခဲ့သည္။ [အာရမဏီ ဘရင္ဂ်ီ၊ ကပၸလီခလာသီ၊ ေဇာ္ဂ်ီကလယ္၊ ကုလားႏြယ္တိုင္းမသိ၊ ထုပတိႏွင့္………]
U Khin Maung Saw(Berlin)၏ (Mis)Interpretations of Burmese Words:Part I.In the case of the term Kala (Kula) သုေတသနစာတမ္းအား တိုက္ရိုက္ဘာသာျပန္ဆိုသည္။ အပိုင္း(၂) ဆက္လက္ဖတ္ရႈပါရန္
ျမတ္သိန္းထြန္း
8.11.2012
(ေမာင္ေက်ာက္ခဲ အဖြဲ႔)
______________________________________________________________________
.jpg)
2 ေယာက္ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္:
ကိုျမတ္ေရေက်းဇူးေနာ္
thz
Post a Comment
မိတ္ေဆြတို ့၏ ေဆြးေႏြးမူ ေဝဖန္မူ အား လိူက္လွဲစြာ ၾကိဳဆိုပါသည္။
သင္တို႔၏ ေဝဖန္ အၾကံေပးမွူတို႔အား ေဖာ္ျပခြင့္ရရန္ ေခတၱ ေစာင့္ဆိုင္းပါ ။