သတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ နည္းပညာအေရးပါေသာေခတ္
ကြၽန္ေတာ္တုိ႔တစ္ေတြဟာ ၂၁ ရာစုႀကီးကိုျဖတ္သန္းေနၾကတဲ့ လူ သားေတြပါ။ ဒီရာစုကုိပဲ သတင္း အခ်က္အလက္နဲ႔ နည္းပညာေခတ္ -IT လုိ႔ကင္ းပြန္းတပ္ ၾကျပန္တယ္။ ပညာေခတ္-Kowledge Age လုိ႔လဲ ေျပာၾကျပန္ပါတယ္။ ဒီေခတ္ႀကီးမွာ သတင္းအခ်က္အလက္ နည္းပညာ ရပ္ေတြဟာ တစ္ဟုန္ထုိး တုိးတက္ လာတဲ့အတြက္ သတင္ းေတြကလဲ လ်င္ျမန္လုိက္ပါဘိ။ ဒီသတင္းေတြ ေၾကာင့္ပဲ လူတစ္ဦးခ်င္းစီအေပၚမွာ ေရာ၊ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုခုအေပၚမွာ ေရာသက္ေရာက္လာတဲ့ အက်ဳိးသက္ ေရာက္မႈကလဲ ျမန္မွျမန္ပါပဲ။ ကုန္ ကုန္ေျပာရရင္ေတာ့ သတင္းအခ်က္ အလက္ဟာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုလုံး အေပၚ လႊမ္းၿခဳံၿပီးေျပာင္းလဲျဖစ္ပ်က္ လာတဲ့အတြက္ ကမၻာ့ရြာေခတ္၊ ဂလုိ ဘယ္လုိက္ေဇးရွင္း-Globalization လုိ႔ ထပ္ၿပီးကင္းပြန္းတပ္လုိက္တာ အားလုံးလဲ သိၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။
ေခတ္ရဲ႕သားေကာင္ေတြ
ဒီလုိျမန္ဆန္လြန္းလွတဲ့ သတင္း နဲ႔ နည္ းပညာေခတ္ႀကီးမွာ ပညာ အေျခခံ ရွိၾကတဲ့ လူသားေတြကေတာ့ သတင္းရဲ႕ ေထာက္ကူအား-Leverage ကုိရယူႏုိင္ၾကၿပီး ေန႔ခ်င္းညခ်င္း တုိးတက္ႀကီးပြားၿပီး ေအာင္လံလႊင့္ ထူႏုိင္ၾကေပမယ့္ ပညာအေျခခံနည္း ၾကတဲ့ လူသန္းေပါင္း မ်ားစြာကေတာ့ ေခတ္ရဲ႕သားေကာင္အျဖစ္နဲ႔ အသက္ ရွင္ေနထုိင္ၾကရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လဲ ပညာေခတ္ဆုိတာ ပုိေပၚလြင္လာ တာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ဒီေခတ္ႀကီးမွာ သတင္း ေၾကာင့္ ေထာက္ကူအား မရႏုိင္ရင္ ေတာင္ သတင္းရဲ႕ သားေကာင္ ျဖစ္ မသြားဖုိ႔ေတာ့ အေရးႀကီးပါတယ္။
ေခတ္ရဲ႕သားေကာင္မျဖစ္ေစဘို႔ ပညာအေရးပါ
သတင္းေခတ္ႀကီးမွာ သတင္း ရဲ႕သားေကာင္ ျဖစ္မသြားဖုိ႔အတြက္ ပထမဆုံး သိ သင့္ တာကေတာ့ သတင္ းဘာေၾကာင့္ ကုိယ့္ဆီကုိ ေရာက္လာတာလဲ ဆုိတဲ့အေၾကာင္း ရင္းပါ။ သတင္းဆုိတဲ့ Information တစ္ခု ကုိယ့္ဆီကုိ ေရာက္လာတာ ဟာ သတင္းပုိ႔သူ Sender ကတစ္ ဆင့္ သတင္းဆက္ေၾကာင္း- Channel တစ္ခုကို အသုံးျပဳၿပီး ကြၽန္ေတာ္ တုိ႔ဆီ ေရာက္လာတာပါ။ ကြၽန္ေတာ္ တုိ႔က သတင္းလက္ခံသူ-receiver ေတြေပါ့။ သတင္းပုိ႔သူကေန သတင္း လက္ခံတဲ့ သူဆီကုိ ေရာက္ရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္တဲ့လုပ္ ငန္းစဥ္-Process ကုိေတာ့ ဆက္သြယ္ေရး-Communication လုိ႔ေခၚပါတယ္။ ဒီေခတ္ႀကီးမွာ သတင္းအခ်က္ အလက္ေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာဟာ အင္တာနက္ကပဲျဖစ္ျဖစ္ မီဒီယာေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ ႐ုပ္သံဌာနေတြ၊ စာအုပ္ စာေပေတြ၊ သတင္းဂ်ာနယ္ေတြ၊ မဂၢ ဇင္းစာေစာင္ ေတြကေနပဲျဖစ္ျဖစ္ အခ်ိန္တုိအတြင္းမွာ အမ်ဳိးစုံ၊ အေရာင္ စုံ ဝင္ေရာက္လာေနၾကတာဟာ အားလုံးလဲသိၿပီးသား၊ ႀကဳံေနၿပီးသားပါ။ ဒီေနရာမွာ သတင္ းလက္ခံသူေတြ အေနနဲ႔ ေခတ္ရဲ႕ အရွင္သခင္-Master ျဖစ္ဖုိ႔ အခြင့္အသာဆုံး ေနရာက ေတာ့ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာေတြ ျဖစ္သလုိ ေခတ္ရဲ႕သားေကာင္-Victim ျဖစ္သြားဖုိ႔ တြန္းအားေပးတဲ့ ေနရာ ဟာလဲ အင္ တာနက္စာမ်က္ႏွာေတြ ပါပဲ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ျမန္ လြန္း၊ လြတ္လပ္လြန္းတဲ့ အတြက္ ေၾကာင့္ပါ။ ခလုတ္ တစ္ခ်က္ႏွိပ္႐ုံနဲ႔ ကမၻာတစ္ဝန္ း အကုန္ေရာက္ႏုိင္ တယ္ေလ။ ဒါေၾကာင့္ အင္တာနက္ ရဲ႕ အားသာခ်က္ေတြကုိ ရယူႏုိင္ၾက ဖုိ႔ ပညာဟာ သိပ္ကုိ အေရးပါလာ ပါတယ္။
သတင္းဖန္တီးပို႕လႊတ္သူရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြ
သတင္းတစ္ခု ျဖစ္ေပၚလာတဲ့အ ခါ ဒီသတင္းကုိ ပုိ႔လႊတ္သူဟာ ရည္ရြယ္ခ်က္ ေလးရပ္နဲ႔ ပုိ႔လႊတ္တတ္ ၾကပါတယ္။ ပထမဆုံးရည္ရြယ္ခ်က္ ကေတာ့ Control ထိန္းခ်ဳပ္ခ်င္တဲ့ အတြက္ပါ။ ေနာက္ဒုတိယအခ်က္က ေတာ့ Inspiration လႈံ႔ေဆာ္အားေပး ခ်င္လုိ႔ပါ။ တတိယ ရည္ရြယ္ခ်က္က ေတာ့ Emotional Expression စိတ္ခံစားခ်က္ကို ေဖာ္ျပခ်င္လုိ႔ပါ။ ေနာက္ဆုံးတစ္ခ်က္ကေတာ့ Circulation ပ်ံ႕ႏွံ႔ေရာက္ ေစခ်င္တဲ့အတြက္ ပါ။ ဒီရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကိုၾကည့္ရင္ သတင္ းပုိ ႔လႊတ္ သူဟာ ဘယ္ ေလာက္ အေရးႀကီးတယ္။ လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းအတြက္ေရာ လူတစ္ဦး တစ္ ေယာက္အတြက္ေရာ ဘယ္ေလာက္ အႏၲရာယ္ ျပဳႏုိင္တယ္ဆုိတာ သိျမင္ ႏုိင္ၾကမယ္ထင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေၾကာင္းရင္းကုိသိ ေအာင္ ႀကဳိးစားၾကေစခ်င္ပါတယ္။
အမွန္သိႏိုင္ဘို႔လိုတဲ့အေျခခံအခ်က္အလက္ေတြ
သတင္းပုိ႔သူ ဒါမွမဟုတ္ အဖြဲ႕ အစည္းတစ္ခုခုဟာ ဘယ္လုိ နည္း ပရိယာယ္-Technique နဲ႔ သတင္းပုိ႔ တာလဲ။ စိတ္ေနသေဘာထား-Attitude ကေကာ ဘယ္လုိလဲ။ ကုိယ္ မႀကဳိက္လုိ႔၊ ကုိယ္နဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ မုိ႔ ကုိယ္က်ဳိးစီးပြား ဆုံး႐ႈံးလုိ႔ဆုိ တဲ့ဘက္လုိ က္မႈေတြ-Bias ရွိေနသ လား။ သတင္းနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အသိ ပညာဗဟုသုတ-Knowledge က ဘယ္အဆင့္မွာရွိသလဲ။ ဒါေတြဟာ သတင္းလက္ခံသူ စိစစ္ရမယ့္ ပညာ ခန္းေတြပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ သတင္း ေခတ္ မွာ ပညာသာသူေတြသာ အေၾကာင္းရင္းကို ေကာင္းစြာ သိႏုိင္ သူေတြျဖစ္ ၾကၿပီး ဒီသတင္ းကိ ု ေကာင္း၊ မေကာင္း၊ မွန္၊ မမွန္ ၊ အက်ဳိးရွိ၊မရွိ ဆန္ခါတင္ ဆုံးျဖတ္ ႏုိင္ၾကသူေတြျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ဘက္မွာလဲ အေၾကာင္းရင္း ကုိ ေကာင္းစြာမသိႏုိင္သူ၊ တစ္နည္းအားျဖင္ ့ ပညာမဲ့သူေတြကေတာ့ သတင္းကုိ အလြယ္တကူ လက္ခံရ ယူၾကၿပီး အလြယ္တကူပင္ ထပ္ဆင့္ ပုိ႔လႊတ္ေလ့ရွိၾကပါတယ္။
ေကာလဟလေတြရဲ႕အစ ပညာနည္းသူမ်ားက
သတင္း ၏ အေၾကာင္းရင္းကုိ ေကာင္းစြာမသိ ဘဲ အလြယ္တကူလက္ခံတတ္သူ၊ ပုိ႔ လႊတ္တတ္သူေတြေၾကာင့္ လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းအတြင္းမွာ တိက်ခုိင္မာမႈ မရွိ တဲ့သတင္းေတြ၊ မိမိလုိရာ ဆြဲၿပီး ဘက္လုိက္တဲ့ သတင္းေတြ၊ မမွန္ မကန္ လုပ္ႀကံဖန္တီးတဲ့သတင္းေတြ ျဖစ္ေပၚလာတတ္ပါတယ္။ ဒီသတင္း မ်ဳိးကုိ ေကာလာဟလသတင္းေတြ လုိ႔ ေျပာရမွာပါ။ ပညာအေျခခံနည္း တဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြင္းမွာေတာ့ ေကာလာဟလ သတင္းေတြ မၾကာ ခဏ ပ်ံ႕ႏွံ႕ေပၚေပါက္လာတတ္တာ ဟာ သဘာဝပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိ ေတာ့ အေၾကာင္းရင္းကို မသိႏုိင္လုိ႔ ပါပဲ။
သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ရဲ႕ ေကာင္းမြန္တဲ့ အႏွစ္သာရဟာ ပညာ ျမင့္မားတဲ့ လူ႔ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းမွာ မွ ပုိမုိအက်ဳိးရွိ ျဖစ္ထြန္းႏုိင္
ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္ စဥ္းစား မိပါတယ္။ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ရဲ႕ ေကာင္းမြန္တဲ့ အႏွစ္သာရဟာ ပညာ ျမင့္မားတဲ့ လူ႔ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းမွာ မွ ပုိမုိအက်ဳိးရွိ ျဖစ္ထြန္းႏုိင္မယ္ဆုိ တာကုိပါ။ ဒီကေန႔ အင္တာနက္ စာမ်က္ ႏွာေတြေပၚမွာ လူပုဂၢဳိ လ္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ ဒါမွမဟုတ္ အဖြဲ႕ အစည္းတစ္ခုခုရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာပုိင္းကို ထိခုိက္ေစတဲ့ မေကာင္းသတင္းေတြ၊ မလုိတမာ သတင္းေတြ၊ ကုိယ္လုိရာ ကုိဆြဲၿပီး ဖန္တီးေရးသား၊ ျဖန္႔ေဝတဲ့ သတင္းေတြကို မၾကာခဏဆုိသလုိ ဝမ္းနည္းဖြယ္ရာ ေတြ႕ျမင္ေနရပါ တယ္။ ဒီသတင္းေတြဟာ လူပုဂၢဳိလ္ တစ္ဦးတစ္ ေယာက္၊ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုခုကုိ လတ္တေလာ ထိခိုက္ နစ္နာေစႏိုင္သလုိ အေၾကာင္းရင္းကုိ ပညာနဲ႔ ေကာင္းစြာ မဆန္းစစ္ႏုိင္ သူေတြကုိလဲ မ်ားစြာ ထိခိုက္ နစ္နာ ေစပါတယ္။ ဒီလုိ သတင္းေတြ ေၾကာင့္ သတင္းပုိ႔လႊတ္သူကုိ အသာ စီးရရွိေစၿပီး သူ႔ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ကုိ ေပါက္ေျမာက္ သြားေစႏုိင္ပါတယ္။ သတင္းလက္ခံရရွိသူေတြရဲ႕ ဦးတည္ ခ်က္၊ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကုိ ပ်က္ ျပားေအာင္ လႈံ႔ေဆာ္ႏုိင္ပါတယ္။ တစ္ နည္းေျပာရမယ္ဆုိရင္ သတင္းဟာ မိမိကို ထိန္ းခ်ဳပ္အုပ္ မိသြားႏုိင္ပါ တယ္။ ဒီလုိသာျဖစ္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ သတင္းလက္ခံသူဟာ သတင္ းရဲ႕ သားေကာင္ျဖစ္ရၿပီေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ သတင္းလက္ခံသူ ဟာ ဒီသတင္ းဆုိးေတြရဲ႕ သား ေကာင္မျဖစ္ဖုိ႔ ပညာနဲ႔ ဆင္ျခင္ႏုိင္ဖုိ႔ အထူးလုိအပ္လာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လဲ ပညာရရွိ ေရးအတြက္ သင္ယူ ျခင္း-Learning, တစ္သက္တာ သင္ ယူျခင္း-Life Long,, စဥ္ဆက္မျပတ္ သင္ ယူျခင္း-Continous Learning ဆုိတာေတြကို ဒီေခတ္ႀကီးထဲမွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ေဆာင္လာ ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
သတင္းေခတ္ရဲ႕ အရွင္သခင္ေတြျဖစ္ပါေစ
နိဂုံးခ်ဳပ္ အေနနဲ႔ ေရးသားခ်င္ တာကေတာ့ သတင္းေခတ္ႀကီးမွာ သတင္းရဲ႕ သားေကာင္ မျဖစ္ဖုိ ႔ အထက္ကေျပာတဲ့သင္ယူျခင္းဆုိတာ ကုိ အသက္သြင္းၾကေစခ်င္ပါတယ္။ သင္ယူျခင္းကေန ပညာကုိ အရယူ နုိင္ၿပီး အေၾကာင္းရင္းကုိ သိႏုိ္င္တဲ့ ျပည္သူေတြ မ်ားလာေစခ်င္ပါတယ္။ သတင္းရဲ႕သားေကာင္အျဖစ္မွ လြတ္ ေျမာက္ၿပီး သတင္းေခတ္ရဲ႕ အရွင္ သခင္ေတြ ျဖစ္လာၾကေစဖုိ႔ ရည္ရြယ္ ေရးသားရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
စံ၀င္းထြန္း
( ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးဂ်ာနယ္မွ ေဆာင္းပါးရွင္ စံ၀င္းထြန္းရဲ႕ ေဆာင္းပါးျဖစ္ပါတယ္ စာဖတ္သူမ်ား စာမေလးေစရန္ အပိုဒ္မ်ားခြဲ၍ ေခါင္းစဥ္ခြဲမ်ားတပ္ထားသည္မွအပ ေဆာင္းပါးရွင္ရဲ႕ မူရင္းအာေဘာ္သာ ျဖစ္ပါတယ္ သတင္းေခတ္ရဲ႕ သားေကာင္ေတြမျဖစ္ေစလိုတဲ့ စာေရးသူ၏ ေစတနာကို ေလးေလးစားစား ရွိေနမိပါတယ္ )