ေဒၚစု ကိုယ့္စကားနဲ႔ ကိုယ္ျပန္ေဂ်ာင္ပိတ္မိေနျပီ

“ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ပါမည္”

ဥပမာေလး ၂ ခုနဲ႔ ေျပာပါရေစ။
၁။ “ေဟ့၊ မင္းတို႔အဖြဲ႕ ဒီအေဆာက္အဦထဲမွာေန၊ အေဆာက္အဦကိုလဲ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ၾက”

ဟုတ္ကဲ့၊ က်ေနာ္တို႔အိမ္ႀကီးထဲေရာက္သြားပါၿပီ။ အိမ္ႀကီးထဲ ေနရာတက်ျဖစ္သြားတဲ့ေနာက္ ဟိုဟိုသည္သည္ ေလ ွ်ာက္ၾကည့္ေတာ့ အနည္းငယ္ရြဲ႕ေနတဲ့တံခါးလဲေတြ႕ပါတယ္၊ ၾကမ္းျပင္ နိမ့္ေနတဲ့ေနရာလဲေတြ႕ပါတယ္။ ေခါင္မိုးက မိုးယိုတဲ့ေနရာလဲေတြ႕ပါတယ္၊ ဒိုင္းေတြ မ ွ်ားေတြထဲမွာလဲ ညႊတ္ေနတဲ့ ဒိုင္းေတြ မ ွ်ားေတြေတြ႕ပါတယ္။ ေအာက္မွာလဲ ဆင့္ေတြ တန္းေတြထဲမွာ ျခဝင္ေနတဲ့ ဆင့္ေတြ တန္းေတြလဲ ေတြ႕ပါတယ္။ ဒါေတြကို အခ်ိန္ယူၾကည့္ရင္း တစ္ခုၿပီးတစ္ခုေတြ႕လာတာပါ။ က်ေနာ္တို႔က ဒီအိမ္ႀကီးထဲမွာေနခြင့္ရၿပီး ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔လဲ ကတိသစၥာျပဳထားတဲ့အတြက္ ဒီအိမ္ႀကီးရဲ႕က်န္းမာေရးဟာ က်ေနာ္တို႔တာဝန္ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဒါ့ေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ဟာ အိမ္ႀကီးရဲ႕ပံုစံကိုမပ်က္ေစပဲ၊ မေကာင္းတဲ့ေနရာေတြကို ကိုယ့္မွာရွိတဲ့အင္အားနဲ႔ တျဖည္းျဖည္းျခင္းျပင္ဖို႔ တာဝန္ယူရပါလိမ့္မယ္။ တခ်ိဳ႕အစိပ္အပိုင္းေတြက က်ေနာ္တို႔လူအားအမ်ားႀကီးလိုတဲ့အတြက္ နိုင္ရာကစၿပီးျပင္ရပါမယ္။ တျခားလူေတြ ပါဝင္ကူညီလာေအာင္ စည္း႐ံုးၿပီး အားေကာင္းလာရင္ က်ေနာ္တို႔ ေခါင္မိုးတို႔ ၾကမ္းခင္းတို႔လို အေရးအပါဆံုးေနရာေတြကို ျပင္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီေလာက္ေရးရင္ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္” ဆိုတဲ့စကားဟာ ပိုေကာင္းေအာင္ ျပဳျပင္ႏိုင္တယ္၊ မြမ္းမံႏိုင္တယ္ ဆိုတာ နားလည္ေလာက္မယ္လို႔ထင္ပါတယ္။

၂။ တစ္ဖက္က စစ္တပ္ကလဲပါေနတဲ့အခါ စစ္နဲ႔ဆိုင္တဲ့ဥပမာတစ္ခု ေပးပါရေစ၊
“ေဟ့၊ မင္းတို႔တပ္ခြဲ ေဟာဒီေတာင္ကုန္းကို ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ၾက” လို႔ အထက္က အမိန္႔ေပးပါတယ္။
အဲဒီတပ္ခြဲ ေတာင္ကုန္းမွာ ေနရာယူတပ္စြဲလိုက္ၿပီး ေခါင္းေဆာင္ေတြ စခန္းဝန္းက်င္ လိုက္ၾကည့္ပါတယ္။ မူလကေဆာက္လုပ္ထားတဲ့ ခံတပ္မွာ ခ်ိဳ႕ယြင္းခ်က္ေတြေတြ႕လာပါတယ္။ တက္လမ္း ဆုတ္လမ္းမေကာင္းဘူး၊ ရန္သူခိုၿပီးတက္လာႏိုင္တဲ့ သစ္ပင္ေတြရွိေနတယ္၊ ရွိတဲ့လူအားနဲ႔ ဖယ္မထုတ္ႏိုင္တဲ့ အေတာ္ႀကီးမားတဲ့ ေက်ာက္တုံးႀကီးေတြ ပိတ္ဆို႔ေနတာလဲ ေတြ႕ရတယ္။ ကတုတ္က်င္းေတြဟာ တိမ္ေနတဲ့အျပင္ ကူးလူးသြားလာေရးဟာ အဆက္ျပတ္တဲ့ေနရာေတြ ေျမၿပိဳပိတ္ဆို႔ေနရာေတြ ရွိေနတယ္။ တျခားျပဳျပင္စရာေတြလဲ ေတြ႕လာရတယ္။

တပ္ခြဲမွဴးနဲ႔ေခါင္းေဆာင္ငယ္ေတြက ခ်က္ျခင္းျပင္ႏိုင္တာေတြကို စျပင္တယ္၊ စက္ယႏၱယားေတြပါမွ ျပင္လို႔ရမဲ့ေနရာအတြက္က်ရင္ အခ်ိန္ယူၿပီး ေစာင့္ရတယ္။ ဒီမွာလဲပဲ “ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္” ဆိုတာမွာ မျပဳျပင္ရဘူး၊ မမြမ္းမံရဘူးဆိုတာ အလ်ဥ္းမပါဘူးဆိုတာေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။

“ေလးစားလိုက္နာပါမည္”

အခု က်ေနာ္ “ေလးစားလိုက္နာပါမည္” ဆိုတာကို က်ေနာ္ ဘယ္လိုသေဘာေပါက္သလဲဆိုတာကိုလဲ ဥပမာ ၂ ခုနဲ႔ ရွင္းပါ့မယ္။

၁။ “ေဟာဒီေက်ာင္းကိုတက္ခ်င္ရင္ ေဟာဒီစည္းကမ္းေတြကို ေလးစားလိုက္နာရမယ္”

ေက်ာင္းတက္ခ်ိန္မွန္ရမယ္၊

ဆရာ ဆရာမေတြကို ႐ိုေသေလးစားရမယ္။

စာႀကိဳးစားရမယ္။

ခြင့္မတိုင္ပဲ ေက်ာင္းမပ်က္ရဘူး၊

ခြင့္တိုင္ရင္ အုပ္ထိန္းသူရဲ႕ လက္မွတ္ပါရမယ္။

ေက်ာင္းရဲ႕ဂုဏ္သိကၡာကို ျမင့္ေအာင္လုပ္ရမယ္၊ က်ဆင္းေစမဲ့အျပဳအမူ မလုပ္ရဘူး။

စာသင္ခ်ိန္မွာ မဆိုင္တဲ့စာ (ဝတၳဳ၊ ဂ်ာနယ္စသည္) မဖတ္ရဘူး၊ သီခ်င္းခိုးနားမေထာင္ရဘူး၊ ဂိမ္း မေဆာ့ရဘူး။ အစာမစားရဘူး။

ေက်ာင္းအပ္ခ်ိန္မွာ မိဖေကာ သားသမီးေက်ာင္းသားကပါ ေက်ာင္းစည္းကမ္းေတြကို ေလးစားလိုက္နာပါမည္လို႔ ခံဝန္ခ်က္ လက္မွတ္ထိုးရပါတယ္။ ဒါမွ ကိုယ့္သားသမီးတက္ေစခ်င္တဲ့ ေက်ာင္းေကာင္းမွာ တက္ခြင့္ရပါတယ္။ ဒီ ေက်ာင္းစည္းကမ္းကို မိဖေကာ ေက်ာင္းသားပါ ျပင္ဆင္ခြင့္မရွိပါဘူး။ ဒါဟာ ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ တာဝန္ယူထားသူေတြက အေျခခံလိုက္နာဖို႔လိုအပ္တဲ့အတြက္ သတ္မွတ္ျပ႒ာန္းထားတဲ့ စည္းကမ္းေတြျဖစ္ေနလို႔ပါ။

၂။ ေစာေစာကလိုပဲ တစ္ဖက္က စစ္တပ္ပါေနတဲ့အတြက္ စစ္နဲ႔ယွဥ္တဲ့ဥပမာတစ္ခုေပးၾကည့္ပါရေစ၊

“စစ္တကၠသိုလ္ကိုတက္ခြင့္ရသူအားလံုး ေအာက္ပါစည္းကမ္းမ်ားကို ေလးစားလိုက္နာရမည္” ဆိုပါေတာ့၊

မနက္တိုင္း တိုင္းျပည္အေပၚသစၥာေစာင့္သိပါမည္ဆိုေသာ သစၥာကို ဆိုရမည္၊

သင္ၾကားပို႔ခ်ခ်က္မ်ားကို အားႀကိဳးမာန္တက္ ဆည္းပူးေလ့လာၾကရမည္၊

ခရီးတို ခရီးရွည္ခ်ီတက္ပြဲ၊ ညတိုက္ပြဲ၊ အနီးကပ္တိုက္ပြဲ ေလ့က်င့္ခန္းတိုင္းတြင္ ပါဝင္ေလ့က်င့္ရမည္။

ၿမိဳ႕ထဲကို အပါတ္စဥ္ တနဂၤေႏြေန႔မွတစ္ပါး မထြက္ရ၊

လမ္းေဘးဆိုင္မ်ားတြင္ စားေသာက္ျခင္းမျပဳရ၊

မူးယစ္ေစတတ္ေသာ ေသရည္ေသရက္၊ ေဆးဝါး သံုးေဆာင္ျခင္းမျပဳရ၊

စစ္တကၠသိုလ္၏ ဂုဏ္သိကၡာက်ဆင္းေအာင္ မျပဳလုပ္ရ။

စသျဖင့္ စသျဖင့္ တက္ေရာက္ခြင့္ရသူ ဗိုလ္ေလာင္းေက်ာင္းသားေတြ ေလးစားလိုက္နာပါမည္ဆိုတဲ့ ခံဝန္ခ်က္နဲ႔ တက္ၾကရမယ္လို႔ ယံုပါတယ္။ က်ေနာ္ဟာ စစ္ဖက္ကမဟုတ္တဲ့အတြက္ ဥပမာအျဖစ္သာ အခ်က္အလက္ေတြေပးတာပါ၊ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း သူရ ဦးတင္ဦးတို႔ ဗိုလ္ႀကီးေဟာင္း ဦးဝင္းထိန္တို႔ဆိုရင္ ပိုသိပါတယ္။ ဒီစည္းကမ္းေတြကို အထက္ကခ်ထားတာပါ။ ျပင္ဆင္ဖို႔လိုရင္ အထက္အဆင့္ဆင့္က ညွိႏိႈင္းတိုင္ၿပီးျပင္ပါလိမ့္မယ္။ ဗိုလ္ေလာင္းေတြက ျပင္လို႔မရပါဘူး။

ဥပမာေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာကို မိတ္ေဆြတို႕လဲ ခုေလာက္ဆို စဥ္းစားမိပါလိမ့္မယ္။ ဒါကို အဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ျပင္ဆင္ေပးဖို႔ ဘာေၾကာင့္ဒီေလာက္ ဝိရိယစိုက္ေန ေၾကာင့္ၾကေနရတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္နားလည္လို႔မရပါဘူး။ သူတို႔အဖြဲ႕ထဲမွာ ဒီစကားေတြရဲ႕အဓိပၺါယ္ဟာ ဒီလိုလဲ ေတြးႏိုင္ပါလားလို႔ ဆင္ျခင္ႏိုင္တဲ့လူ တကယ္ပဲ တစ္ေယာက္မွမရွိဘူးလား။ အေတာ္အံ့ၾသစရာေကာင္းပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးက ဒါမွမဟုတ္ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးရဲ႕ အနီးကပ္တစ္ေယာက္ေယာက္ကေျပာလိုက္ရင္ ေရွ႕ကဖားက အံုး အင္ ဆိုရင္ ေနာက္ကဖားေတြကလဲ ဝိုင္းၿပီး အံုး အင္ လိုုက္ၾကတာပဲ ေတြ႕ေနရေတာ့ အနာဂါတ္ဒီမိုကေရစီေရးဟာ ေမာ္ဖိုကေရစီ(Mobocracy) အုပ္စုႀကီးသူကႏိုင္ေရးမ်ားျဖစ္သြားမလားလို႔ စိုးရိမ္မိပါတယ္ဗ်ာ။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ခရစ္တစ္ကယ္လ္ သင့္ကိန္း (Critical Thinking ) လို႔အသံဖလွယ္ေခၚၿပီး တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေဖာက္ထြက္အေတြးလို႔သံုးတယ္ထင္ပါတယ္။ အဲလိုလဲ ေတြးၾကည့္ဖို႔လိုပါတယ္။ လူမ်ားတိုင္း အမွန္သာျဖစ္ေၾကးဆိုရင္ ဗုဒၶဝါဒေပၚလာစရာအေၾကာင္းမရွိပါဘူး။

က်ေနာ္တင္မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီအျမင္ရွိသူေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္နံတစ္လ်ားမွာလဲ အမ်ားအျပားရွိႏိုင္ပါတယ္။ က်ေနာ္ မေန႔ကတင္ေပးခဲ့တဲ့ ၂၀ ရက္ေန႔က စတားရဲ႕သတင္းထဲက ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို့႔ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးသန္းေမာင္က “ ကာကြယ္ေစာင့္ေရႇာက္တယ္ ဆိုတာက ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္လို႔မရဘူး ေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေလးစားလိုက္နာဆိုတဲ့ စကားလံုးကမႇ ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ ေစာင့္ေရႇာက္ ဆိုတာထက္ ပိုၿပီးေတာ့ ျပင္းထန္သလို ရႇိေနပါေသးတယ္။” အဲလို သူ႕အျမင္ကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။

အခု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေနေနတဲ့အိမ္ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေနပါတယ္။ ျပင္ဆင္တာ ေဆးသုတ္တာေတြလုပ္ပါတယ္။ ဒီလိုျပင္ဆင္မႈလုပ္တဲ့အတြက္ ဦးေအာင္ဆန္းဦးနဲ႔ ေမာင္ႏွစ္မျခင္း တရားတေဘာင္ျဖစ္ရတဲ့အထိ ေရာက္ခဲ့ဖူးတာကို ေမ့မထားၾကပါနဲ႔။

ခုေတာ့ ကိုယ့္ဥေဏွာက္နဲ႔ကိုယ္ နည္းနည္းမွမစဥ္းစားပဲ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးဘာေျပာေျပာ၊ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးရဲ႕အနီးကပ္က ဘာေျပာေျပာ အံုးအင္ေနၾကတဲ့လူေတြနဲ႔ပဲ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဟာ တင္းၾကမ္းျဖစ္ေနတယ္။ ဒါဟာ မေကာင္းတဲ့ လကၡဏာျဖစ္တယ္၊ အဂၤါျဖစ္တယ္။ ဒီလူေတြက သူတို႔စြပ္စြဲခ်င္သလို က်ေနာ္တို႔တစ္ေတြကို စြပ္စြဲအပုတ္ခ်ၿပီး၊ ရိုင္းရိုင္းပ်ပ်ေတြအပါအဝင္ ထင္သလို ဆဲေရးၾကတယ္။ ဒီကိစၥမွာ မ်က္ေစ့စံုမွိတ္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေထာက္ခံလိုက္ရင္ ကိစၥျပတ္ၿပီ နိုင္ၿပီလို႔ထင္ေနၾကတယ္။ ကိုယ့္အဆင့္ကိုကိုယ္ နားမလည္ရွာၾကဘူး။ သူတို႔မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္ ပူပန္မႈရွိတာကို လက္ခံၿပီး တျခားသူေတြ သူတို႔တိုင္းျပည္အတြက္ ပူပန္မႈရွိတာကို သူတို႔က လက္မခံႏိုင္ဘူး။ ဒါ သူတို႔ရဲ႕မဟာေခါင္းေဆာင္ႀကီးက လိုခ်င္တဲ့ အရည္အခ်င္းေတြ မဟုုတ္ဘူးဆိုတာလဲ မသိဘူး။ ေဝဖန္ေထာက္ျပသူေတြကို သူ႕ထက္ငါ နင့္နင့္သီးသီးဝင္ဆဲႏိုင္ရင္ နာမည္ရမယ္၊ သူရဲေကာင္းျဖစ္မယ္လို႔ထင္ေနၾကတယ္။

စိတ္မေကာင္းေပမဲ့ ေျပာလိုက္ပါရေစ၊ ခင္ဗ်ားတို႔တေတြဟာ “လူမိုက္ေတြ” ၊ ပါဠိလိုကေတာ့ “ဗာလနံေတြ”၊ အဂၤလိပ္လိုကေတာ့”Stupid” ေတြပါပဲ။

အားလံုး အျမင္က်ယ္က်ယ္နဲ႔ ဒီမိုကေရစီက်င့္စဥ္မ်ားကို လက္ခံတတ္ၾကပါေစ၊
က်န္းမာရႊင္လန္းၾကပါေစ၊

ေမာင္ညြန္႔(မင္းေက်ာင္းတိုက္)